Azercellin aKart layihəsi bir müddətdir istifadəyə verilib və istifadəçilər arasında sürətlə yayılır. Bakcell mobil operatoru da rebrendinq edərək öz bank kartını istifadəyə vermişdir. Bütün bu xəbərləri gördükdə yadıma 2019-cu ildə Bakcell Applabda inkubasiya keçdiyimiz zaman, şirkət üçün hazırladığım yeni istiqamətlər haqqında təqdimatım düşdü. Həmin təqdimatda xarici mobil operatorları analiz edərək, onların öz əsas biznesləri ilə paraleldə qurduqları biznesləri analiz edib, Bakcell-ə təqdim etmişdim. Təqdimatın əsas ideyası, bu istiqamətdə çalışan startap layihələri Applab inkubasiya proqramına cəlb etdikdən sonra, üzərində işləyib, yatırım edib, vahid bir brend altında bazara salınması idi. Təəssüf ki, o zaman bu təkliflərə geri cavab gəlmədi və Bakcell Applab proqramı da bir neçə ay sonra bağlandı. Buna görə də qərara gəldim ki, mobil operatorların yaxın gələcəkdə seçəcəkləri, bəzi hallarda isə mütləq seçməli olacaqları biznes istiqamətləri haqqında təxminlərimi paylaşım. Qeyd edəcəklərimin bir çoxu, artıq xarici ölkələrin mobil operatorları tərəfindən tətbiq edilir və işləyir. Buna görə də, ideya ilə yanaşı hazırda aktiv tətbiq edilən misalları da paylaşmağa çalışacağam.
Elektron Ticarət (Eticarət):
Mobil operatorlar üçün ən perspektivli istiqamətlərdən biri elektron ticarətdir. Operatorlar müştərilərinin davranışları haqqında böyük məlumat bazasına malikdirlər. Bu məlumatlardan istifadə edərək, müştərilərə onların ehtiyaclarına uyğun məhsul və xidmətləri onlayn təklif edə bilərlər. Məsələn, mobil telefonlar, SIM kartlar, aksesuarlar və hətta ağıllı ev texnologiyaları kimi məhsulları satışa çıxara bilərlər. Bu, operatorlara əlavə gəlir mənbəyi yaratmaqla yanaşı, müştərilərin məmnuniyyətini artıraraq onları rəqiblərindən fərqləndirəcək.
Məsələn; Rusiyanın MTC mobil operatorunun onlayn mağazasında bir çox məhsulu çox uyğun qiymət və endirimlərlə əldə etmək mümkündür.
Loyallıq Proqramları:
Mövcud loyallıq proqramları adətən endirimlər, kəşbək və ya ƏDV qazanmaqla məhdudlaşır. Lakin, mobil operatorlar daha geniş və gamification əsaslı loyallıq proqramları təklif edərək, müştərilərin şirkətə bağlılığını artırma imkanı əldə edərlər. Məsələn, müştərilər müxtəlif oyunlar vasitəsilə ballar qazana və ya eksklüziv təkliflərdən yararlana bilərlər. Bu cür proqramlar, operatorların müştəri bazasını genişləndirməsinə və gəlirləri artırmasına kömək edəcək.
Əyləncə Biletləri:
Mobil operatorlar Mobil operatorlar üçün əyləncə sektorunda inkişaf etmək böyük potensial vəd edir. Bu istiqamətdə operatorlar müştərilərinə konsertlər, teatr tamaşaları, kinoteatr seansları və digər əyləncə tədbirləri üçün biletləri birbaşa mobil platformaları üzərindən təklif edə bilərlər. Xüsusi endirimlər və loyallıq proqramları ilə bu xidmətləri daha cəlbedici etmək mümkündür. Operatorlar həmçinin bu biletlərin satışında xüsusi təkliflər, erkən sifariş imkanı və yalnız abunəçilərə yönəlik eksklüziv tədbirləri təşkil etməklə müştəri bazalarını genişləndirə bilərlər.
Müştərilərə müxtəlif əyləncə tədbirləri üçün biletlər təklif etməklə, müştəri məmnuniyyətini artırmaqla yanaşı, müştərilərin operatorla daha yaxın əlaqə qurmasına və markanın imicini gücləndirməsinə şərait yaradacaq.
Uşaqlar Üçün Kontent:
Uşaqlar üçün təhlükəsiz və təhsilyönlü kontentin təmin edilməsi valideynlər üçün çox önəmlidir. Mobil operatorlar uşaqlar üçün xüsusi olaraq hazırlanmış video, oyunlar, tədris proqramları və kitablar kimi kontenti abunəçilərinə təqdim edə bilərlər. Bu kontent həm əyləncəli, həm də öyrədici olmalı və uşaqların yaş qruplarına uyğun şəkildə filtr edilə bilən olmalıdır.
Uşaqlar üçün xüsusi kontent yaratmaq, mobil operatorlara ailə müştərilərini cəlb etmək imkanı verəcək. Təhsil və əyləncə məqsədli bu cür kontent, operatorların bazar payını artıracaq və uzunmüddətli müştəri bağlılığı yaradacaq. Bu, həm də valideynlər üçün etibarlı bir mənbə olmaqla operatorların xidmətlərini fərdiləşdirmək üçün mükəmməl bir yol olacaq.
Turizm:
Turizm sektoru mobil operatorlar üçün geniş imkanlar yarada bilər. Mobil operatorlar, turistlər üçün xüsusi məlumat paketləri, yerli təkliflər, endirimlər və turistlər üçün xüsusi təkliflər təqdim edə bilərlər. Həmçinin, müştərilərinə dünya miqyasında roaming endirimləri və ya səfərdən öncə lazım olan məlumatların təqdim edilməsi ilə turizm sahəsində unikal xidmətlər göstərə bilərlər. Hətta turizm marşrutlarını planlaşdırmaq üçün mobil tətbiqlər və ya platformalar yarada bilərlər. Məsələn, səfər zamanı zəngin məlumatlar, xarici ölkələrdə endirimli xidmətlər və ya yerli bələdçilərdən istifadə təklif edə bilərlər. Bu, operatorların müştəriyə əlavə dəyər yaratmasına və turizm sahəsində yeni gəlir mənbələri əldə etməsinə imkan verəcək.
Oyun və Metaverse:
Oyun sektoru sürətlə böyüyən sahələrdən biridir və mobil operatorlar bu sahədə iştirak edərək böyük üstünlüklər qazana bilərlər. Müştərilərinə oyunlar üçün xüsusi paketlər, oyun içi valyutalar və ya eksklüziv oyun təklifləri təqdim edə, eyni zamanda, Metaverse konseptinin inkişafı ilə əlaqədar olaraq, operatorlar istifadəçilərinə bu virtual dünyalarda iştirak etmək üçün lazım olan xidmətləri və infrastruktur təmin edə bilərlər.
Oyun və metaverse dünyasına investisiya etmək, mobil operatorlar üçün böyük potensial təqdim edir. Bu sahələrdə gənc və texnoloji bilikli müştərilərə xitab etmək, operatorların texnoloji yeniliklərə uyğunlaşmasını təmin edəcək.
Şəhər Nəqliyyatı:
Mobil operatorlar, şəhər nəqliyyatı sahəsində innovativ xidmətlər təklif edə bilərlər. Məsələn, skuter və avtomobil icarəsi xidmətləri təklif edərək, şəhər sakinlərinə nəqliyyat sahəsində rahat həllər təqdim edə bilərlər. Bu cür xidmətlər operatorların müştəri bazasını genişləndirərək, şəhərli müştərilərin ehtiyaclarını qarşılamağa imkan verəcək. Ayrıca, şəhər içi nəqliyyatda real vaxt rejimində nəqliyyat vəziyyəti haqqında məlumatlar təqdim etmək və marşrut planlaması üçün tətbiqlər hazırlamaq da mümkündür.
Onlayn Təhsil:
Onlayn təhsil sahəsinə yönəlmək, mobil operatorların təhsil sektorunda yeni bir bazara daxil olmasına şərait yaradacaq. Təhsil kontentləri, onlayn kurslar və ya sertifikat proqramları təklif edərək, operatorlar müştərilərinin təhsil ehtiyaclarını qarşılamaqla yanaşı, yeni gəlir mənbələri yaradacaq.
Pandemiya dövründə onlayn təhsilin əhəmiyyəti bir daha ortaya çıxdı. Mobil operatorlar bu sahədə öz müştərilərinə onlayn tədris platformalarına asanlıqla daxil olma, təhsil üçün xüsusi internet paketləri və tədris materiallarına endirimli qiymətlərlə çatma imkanı təmin edə bilərlər. Həmçinin, öyrədici məzmunun (webinarlar, veb dərslər və s.) operatorların platformalarında təqdim edilməsi mümkündür.
Fitness və Sağlamlıq:
Sağlam həyat tərzinin populyarlığı artdığı üçün mobil operatorlar müştərilərinə xüsusi fitness tətbiqləri təklif etmələrində maraqlı olmalı tərəfdirlər. Bu tətbiqlər vasitəsilə istifadəçilər gündəlik məşq proqramları, qidalanma planları və hətta fərdi məşqçilərlə əlaqə qurma imkanına sahib olacaqlar. Fitness app-lər, həmçinin sosial əlaqələr yaratmaq və rəqabət aparmaq üçün gamification elementləri ilə zənginləşdirilə bilər.
Mobil operatorlar fitness və sağlamlıq tətbiqləri təklif edərək, sağlamlıqla maraqlanan müştərilərinə xüsusi xidmətlər təqdim edə bilərlər. Bu cür tətbiqlər müştərilərin həyat tərzini yaxşılaşdırmaqla yanaşı, operatorların fərdiləşdirilmiş xidmətlər təqdim etməsinə kömək edəcək.
Süni İntellekt Əsaslı Şəxsi Köməkçi:
Süni intellekt əsaslı şəxsi köməkçi xidmətləri təklif edərək, mobil operatorlar müştərilərinin gündəlik həyatlarını asanlaşdıracaq alətlər təqdim etməlidirlər. Bu xidmət, operatorlara texnoloji yeniliklərə liderlik etmək və müştəri məmnuniyyətini artırmaq üçün mükəmməl bir imkan verəcək.
Süni intellekt əsaslı şəxsi köməkçilər istifadəçilərin fərdi ehtiyaclarına uyğun olaraq tənzimlənə bilər və bu da müştəri məmnuniyyətini artırar.
Broker Xidmətləri:
Mobil operatorlar broker xidmətləri təklif edərək, maliyyə bazarında mövqelərini gücləndirəcəklər. Bu xidmətlər, müştərilərə investisiya imkanları təqdim edərək, operatorların əlavə gəlir mənbələri yaratmasına və müştəri bazasını genişləndirməsinə şərait yaradacaq. Ayrıca, mobil operatorlar müştərilərə maliyyə bazarlarında təlim və dəstək xidmətləri də təqdim edə bilərlər.
Sürücülərə Dəstək Xidməti:
Sürücülərə dəstək xidmətləri ilə mobil operatorlar, avtomobil sahiblərinə yol hərəkəti, təhlükəsizlik və texniki dəstək ilə bağlı xidmətlər təqdim edə bilərlər. Bu, operatorların müştəri xidmətlərini fərdiləşdirərək müştəri məmnuniyyətini artırmasına kömək edəcək. Məsələn, xüsusi tətbiq vasitəsilə yolda yanacaq, təkər təmiri, evakuator və digər xidmətlərin təqdim edilməsi mümkündür.
Biznes üçün SmartChat Xidməti:
Bizneslər üçün səmərəli kommunikasiya çox önəmlidir. Mobil operatorlar, müəssisələr üçün xüsusi olaraq hazırlanmış SmartChat xidmətləri təqdim edə bilərlər. Bu xidmətlər vasitəsilə müəssisələr öz müştəriləri ilə birbaşa əlaqə qura, sorğulara cavab verə və müştəri məmnuniyyətini artırmaq üçün fərdi təkliflər təqdim edə bilərlər. Həmçinin, operatorlar bu platformaları müştəri məlumatları və satışlarla əlaqəli analizlər təqdim etmək üçün genişləndirmə imkanlarına sahib olacaqlar.
Bu, operatorların biznes müştəriləri üçün dəyər yaratmasına və onların iş proseslərini optimallaşdırmasına kömək edəcək.
Domen və Hostinq Satışı:
İnternetdə fəaliyyət göstərmək istəyən müştərilər üçün domen və hostinq satışı əhəmiyyətli bir xidmət ola bilər. Mobil operatorlar, bu sahədə müştərilərinə domen qeydiyyatı, hostinq xidmətləri və bu xidmətlərlə bağlı əlavə dəstək, həmçinin, müştərilər üçün sadə və istifadəsi asan web sayt qurma alətləri də təmin edilə bilər. Bu, operatorlara əlavə gəlir mənbələri yaratmaqla yanaşı, rəqəmsal transformasiyada lider mövqelərini möhkəmləndirmək imkanı verəcək.
No-Code Səhifələr:
Domain və Hostinq xidməti təklif etmişkən, Mobil operatorlar, kod yazma bacarığı olmayan şəxslər üçün no-code həllər yaratmaq imkanı vermələri əlavə bir bonus olacaq. Bu platformalar vasitəsilə müştərilər öz bizneslərini onlayn mühitə daşımaq üçün sadə və sürətli şəkildə veb-saytlar yarada bilərlər. No-code platformalar istifadəçilərə drag-and-drop üsulu ilə öz veb-saytlarını qurmağa və fərdiləşdirməyə imkan verir. Mobil operatorlar bu platformaları əlavə xidmətlərlə birləşdirərək, müştərilərinə veb-sayt optimizasiyası, SEO dəstəyi və digər rəqəmsal marketinq xidmətləri də təklif edə bilərlər.
Təbii ki, xidmətlərin sayı və istiqamətlərini daha da genişləndimək və artırmaq olar. Düşünürəm ki, başlanğıc üçün bu xidmətlərdən bir neçəsi üzərində işləyib, təqdim edilərsə, bir çox sahədə daha sürətli böyümə ola bilər. Nəzərə alsaq ki, oxşar xidmətlərin bir çoxunu qonşu ölkələrin mobil operatorında görmək mümkündür, deməli bizim ölkədə də mobil operatorlar yalnız zəng və mobil internet xidmətləri xaricinə çıxaraq, daha geniş xidmət çeşidi verməyə can atmalıdırlar.
